Kiedy możliwa jest konfiskata samochodu pijanego kierowcy?
Możliwość konfiskaty auta po alkoholu przewiduje art. 178 §3 k.k. oraz art. 178a k.k. Nowa represja w art. 178 k.k. dotyczy sytuacji, w których sprawca popełnił przestępstwo:
sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa albo spowodowania katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającej życiu bądź zdrowiu wielu osób albo mieniu wielkich rozmiarów (zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie);
spowodowania katastrofy, której następstwem jest śmierć pokrzywdzonego lub ciężki uszczerbek na zdrowiu;
naruszenia zasad ruchu lądowego, wodnego lub powietrznego, które doprowadziło do średniego uszczerbku na zdrowiu;
spowodowania wypadku, którego konsekwencją jest śmierć lub ciężki uszczerbek na zdrowiu.
Warunkiem konfiskaty samochodu za alkohol jest popełnienie przez sprawcę jednego z powyższych przestępstw w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Sąd orzeka przepadek również w sytuacji, kiedy sprawca spożywał alkohol albo przyjmował środek odurzający po popełnieniu przestępstwa, a przed poddaniem się badaniu na obecność alkoholu lub substancji odurzającej.
Wspomniany przepis przewiduje dwie sytuacje:
obowiązek orzeczenia konfiskaty samochodu po alkoholu;
możliwość orzeczenia przepadku auta.
To, czy sankcja będzie miała charakter obligatoryjny, czy fakultatywny, zależy od zawartości alkoholu w organizmie sprawcy. Jeżeli była ona wyższa niż 1 promil we krwi lub 0,5 mg/dm3 w wydychanym powietrzu albo prowadziła do takiego stężenia, sąd ma obowiązek orzec konfiskatę samochodu. W sytuacji gdy stężenie substancji odurzającej okazuje się niższe, sankcja nie jest obowiązkowa.
Konfiskata auta a prowadzenie samochodu po alkoholu
Konfiskata auta po alkoholu występuje również w przypadku kierowców, którzy poruszają się samochodem pod wpływem alkoholu, nawet jeśli nie doprowadzili oni do wypadku – stosownie do art. 178a §5 k.k.
W ich przypadku orzeczenie przepadku jest obowiązkowe, chyba że zawartość alkoholu w organizmie sprawcy była niższa niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu albo nie prowadziła do takiego stężenia. Odstąpienie od przepadku jest możliwe, ale jedynie w wyjątkowych okolicznościach.
Jak wygląda konfiskata auta po alkoholu?
Pierwszą czynnością podejmowaną względem kierowcy jest kontrola trzeźwości. Może być to rutynowa kontrola drogowa albo obligatoryjny test na zawartość alkoholu w razie spowodowania wypadku. Jeżeli alkomat wykaże, że zawartość substancji czynnej przekracza progi wskazane w ustawie, sprawa trafia do sądu. Policja zatrzymuje pojazd na 7 dni na podstawie postanowienia prokuratora o zabezpieczeniu pojazdu.
O tym, czy w danej sprawie sędzia nakaże konfiskatę auta za alkohol, decydują okoliczności zdarzenia oraz rodzaj zarzucanego czynu.
Konfiskata samochodu a leasing lub współwłasność
Sankcja konfiskaty samochodu nie ominie również tych kierowców, którzy poruszali się pojazdem firmowym lub autem stanowiącym współwłasność. W ich przypadku sąd nie orzeka jednak o konfiskacie samochodu, ale o przepadku kwoty stanowiącej jego równowartość.
Za wartość pojazdu uznaje się kwotę wpisaną w polisie wykupionej na rok, kiedy popełniono przestępstwo. Jeżeli kierowca nie był ubezpieczony, sąd bierze pod uwagę średnią wartość rynkową pojazdu oszacowaną na podstawie jego parametrów technicznych.
Jako ciekawostkę można wskazać, że powołanie biegłego do spraw wyceny ruchomości w tym przypadku stanowi wyjątek od reguły. Z pomocy specjalisty korzysta się wyłącznie w sytuacji, kiedy nie jest możliwe oszacowanie wartości pojazdu przez sąd. Taka sytuacja może pojawić się w przypadku pojazdów personalizowanych lub zabytkowych.
Konfiskaty pojazdu za alkohol nie orzeka się, jeżeli sprawca prowadził samochód służbowy. W takich przypadkach sąd orzeka nawiązkę w wysokości minimum 5 tysięcy złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Sankcja nie obowiązuje też w sytuacji, kiedy w wyniku popełnienia przestępstwa sprawca utracił pojazd albo auto uległo znacznemu uszkodzeniu.
Konfiskata samochodu – od kiedy obowiązuje?
Nowe rozwiązanie obowiązuje od 14 marca 2024 r.. Kierowcy mają więc jeszcze chwilę, aby zapoznać się z regulacją. Warto zauważyć, że od 1 października 2023 r. obowiązuje już odświeżona wersja pozostałej części art. 178 k.k., przewidująca zaostrzoną odpowiedzialność kierowców.
Jak bronić się przed konfiskatą auta po alkoholu?
Nowe rozwiązanie przewidziane w kodeksie karnym nie weszło jeszcze w życie, dlatego trudno przewidzieć, jak będzie się kształtowała praktyka orzecznicza w sprawach przepadku.
Z uwagi na wysoki stopień złożoności przepisów warto jednak rozważyć skorzystanie ze wsparcia adwokata doświadczonego w sprawach karnych już na etapie postępowania przygotowawczego.
Jeżeli zostałeś zatrzymany przez policję za prowadzenie pojazdu po alkoholu – skontaktuj się ze mną! Pomogę Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie.
