Jak rozumieć pojęcie środków odurzających?
Pojęcie środka odurzającego nie zostało zdefiniowane w przepisach kodeksu karnego. Dlatego niekiedy jego zakres może budzić wątpliwości wśród kierowców, którzy nie są pewni, czy zażycie danej substancji pociąga za sobą powstanie odpowiedzialności karnej.
Część przedstawicieli doktryny usiłuje dopatrywać się silnych konotacji między pojęciem środka odurzającego z kodeksu karnego a tym samym terminem użytym w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. Jak się jednak okazuje – niesłusznie.
Wątpliwości w tym zakresie rozstrzygnął Sąd Najwyższy, podejmując 27 lutego 2007 r. uchwałę o sygn. I KZP 36/06. Wskazano w niej, że pojęcie środka odurzającego użyte w art. 178a k.k. obejmuje nie tylko środki wskazane w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, lecz także inne substancje pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, których zażycie powoduje obniżenie sprawności w zakresie kierowania pojazdem.
Dlaczego warto znać tyle teorii? Przede wszystkim dlatego, że wyznacza ona zakres odpowiedzialności karnej kierowcy. Nie trzeba przyjąć amfetaminy, kokainy lub morfiny, aby spotkać się z zarzutem prowadzenia pojazdu pod wpływem środka odurzającego. Może się okazać, że wystarczające będą tzw. dopalacze, a nawet preparaty lecznicze z grupy leków uspokajających czy antydepresyjnych. Tak naprawdę wystarczy nawet medyczna marihuana.
Jazda po narkotykach – przestępstwo czy wykroczenie?
O tym, z jaką karą musi liczyć się kierowca, decyduje to, czy jazda pod wpływem środków odurzających zostanie potraktowana jako przestępstwo czy wykroczenie.
Niestety w kwestii jazdy po narkotykach próżno szukać równie wyraźnych kryteriów jak w przypadku prowadzenia samochodu po alkoholu. Niezbędne okazują się przeprowadzenie testu na stężenie substancji we krwi oraz ocena behawioralna.
Na tej podstawie będzie można określić, czy kierowca odpowiada za:
wykroczenie – jeżeli znajduje się w stanie po użyciu narkotyków;
przestępstwo – jeśli prowadził samochód pod wpływem narkotyków.
Warto pamiętać, że samo przeprowadzenie „testu polowego” pozwala jedynie na ustalenie obecności danej substancji w organizmie kierującego. Aby określić jej stężenie, niezbędne będzie pobranie krwi i przebadanie jej składu w warunkach laboratoryjnych.
Choć w literaturze można się spotkać z progami wyznaczającymi granicę między stanem „po użyciu” a „pod wpływem”, poglądy naukowe nie są wiążące dla sądu, który samodzielnie musi rozstrzygnąć kwestię odpowiedzialności sprawcy.
Skorzystanie z pomocy prawnika zwiększa szansę na uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia poprzez odpowiednio dobraną argumentację.
Kara za jazdę po narkotykach
Odpowiedzialność za jazdę po użyciu środków odurzających definiuje kodeks wykroczeń. Zgodnie z art. 86 §2 tej ustawy kara może obejmować:
areszt;
ograniczenie wolności;
grzywnę w wysokości nie mniejszej niż 2500 zł.
Dodatkowo zgodnie z art. 86 §3 k.w. właściwy organ może orzec o zatrzymaniu prawa jazdy.
W przypadku przestępstwa kara jest znacznie bardziej dotkliwa. Kodeks karny przewiduje w art. 178a §1 k.k. nawet 3 lata pozbawienia wolności. Z reguły orzekany jest też zakaz prowadzenia pojazdów. Jeśli do takiego zdarzenia dochodzi po raz kolejny, a sprawca został wcześniej prawomocnie skazany, kara pozbawienia wolności może sięgnąć nawet 5 lat.
Przepisy kodeksu karnego przewidują możliwość zaostrzenia kary nawet o połowę m.in. w sytuacji, kiedy kierując pod wpływem narkotyków, kierowca spowodował wypadek, katastrofę lub zbiegł z miejsca zdarzenia.
Czy warunkowe umorzenie postępowania za jazdę po narkotykach jest możliwe?
Jeśli zatrzymała Cię Policja do rutynowej kontroli i badania potwierdziły obecność środka odurzającego w Twoim organizmie, musisz liczyć się z tym, że sprawa trafi do sądu. Nie oznacza to jednak od razu wysokiej kary. Co więcej, masz szansę na warunkowe umorzenie postępowania.
Oceniając taki wniosek, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim:
winę i społeczną szkodliwość czynu;
okoliczności popełnienia przestępstwa;
postawę sprawcy, jego dotychczasowy sposób życia oraz rokowania na przyszłość.
Zgoda na warunkowe umorzenie jest równoznaczna z wyznaczeniem okresu próby, który może trwać nawet 3 lata. Jeżeli w tym czasie umyślnie popełnisz to samo przestępstwo, sąd obligatoryjnie podejmie postępowanie karne. Może to również uczynić, jeśli w inny sposób naruszysz porządek prawny (np. poprzez jazdę pod wpływem alkoholu).
Ustawodawca konsekwentnie zaostrza przepisy karne dotyczące nietrzeźwych kierowców. W przypadku jazdy po narkotykach te zmiany postępują wolniej, a brak wyraźnego rozgraniczenia odpowiedzialności za wykroczenie i przestępstwo pozwala na bardziej elastyczną obronę.
Jeśli zatrzymano Cię za jazdę po narkotykach, skontaktuj się ze mną, mogę Ci pomóc!
