Czym jest postępowanie likwidacyjne?
Celem postępowania likwidacyjnego w komunikacji jest przywrócenie hipotetycznego stanu, jaki istniałby, gdyby szkody nie wyrządzono. Postępowanie likwidacyjne inicjowane jest poprzez zgłoszenie szkody do zakładu ubezpieczeń sprawcy. Zwykle możesz to zrobić na jeden z kilku sposobów, w tym:
telefonicznie;
e-mailowo;
bezpośrednio w biurze ubezpieczyciela;
za pomocą formularza zgłoszenia szkody dostępnego na stronie internetowej ubezpieczyciela.
Wystarczy, że będziesz dysponował numerem polisy sprawcy. Po zarejestrowaniu szkody zakład ubezpieczeń poprosi Cię o przesłanie dowodów potwierdzających szkodę. Zwykle będą to zdjęcia pojazdów uczestniczących w kolizji.
Istotne znaczenie ma również formularz szkodowy. Możesz pobrać go z internetu bezpłatnie. Pamiętaj, aby wypełnić go możliwie precyzyjnie. Im więcej informacji podasz w formularzu, tym szybciej zakończy się postępowanie likwidacyjne, a Ty otrzymasz należne Ci odszkodowanie. Na formularzu szkodowym widnieje miejsce na uproszczony szkic sytuacyjny zdarzenia. Czasami lepiej wyjaśni on okoliczności wypadku niż nawet najbardziej rozbudowany opis, dlatego warto go wykorzystać.
Jak większość roszczeń w prawie cywilnym, także te dotyczące odszkodowania ulegają przedawnieniu, dlatego nie powinieneś zbyt długo zwlekać z ich zgłoszeniem. Zgodnie z art. 819 k.c. roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech.
Jeśli dochodzisz odszkodowania lub zadośćuczynienia z tytułu odpowiedzialności cywilnej, przedawnienie jest określone poprzez skorelowanie ze sobą dwóch terminów – 3 lat od dnia dowiedzenia się o szkodzie lub osobie zobowiązanej do jej naprawienia (łac. a tempore scientiae) i nie później niż 10 lat od dnia powstania szkody (łac. a tempore facti). O przedawnieniu zawsze decyduje upływ terminu wcześniejszego.
Jak przebiega postępowanie likwidacyjne?
Postępowanie likwidacyjne prowadzone przez zakład ubezpieczeń przypomina nieco postępowanie dowodowe, które realizuje sąd, ale jest mniej sformalizowane. Likwidator szkody dąży do ustalenia okoliczności wypadku tak, aby było możliwe jednoznaczne określenie odpowiedzialności sprawcy (lub jej braku) oraz wydanie decyzji o wypłacie odszkodowania.
W ramach wewnętrznego „postępowania dowodowego” zakład ubezpieczeń może przysłać do oględzin pojazdów pracownika, ale znacznie częściej bazuje na zdjęciach, a ewentualnie pisemnych wyjaśnieniach stron lub świadków zdarzenia. Jeśli w związku ze zdarzeniem doszło do szkody na osobie, do zgłoszenia szkody należy dołączyć całą dokumentację medyczną powstałą w związku z wypadkiem samochodowym, w tym:
karty przyjęcia i wypisu ze szpitala;
wyniki diagnostyki obrazowej;
zalecenia i opinie medyczne.
Co do zasady wydanie decyzji powinno nastąpić w terminie nie dłuższym niż 30 dni, zgodnie z art. 817 §1 k.c.
Jedyny wyjątek dotyczy sytuacji, kiedy niezbędne jest wyjaśnienie dodatkowych okoliczności związanych z odpowiedzialnością ubezpieczyciela. Termin wydania decyzji wynosi wtedy 14 dni od dnia wyjaśnienia tych okoliczności. Jeżeli jedynie część odszkodowania jest sporna, pozostała część musi być wypłacona w bazowym, 30-dniowym terminie.
Im szybciej złożysz wszystkie wymagane dokumenty, tym szybciej zakład ubezpieczeń wyda decyzję. Dzięki pomocy profesjonalnego pełnomocnika na etapie postępowania likwidacyjnego masz pewność, że sprawa zostanie załatwiona szybko i sprawnie.
Odwołanie od decyzji zakładu ubezpieczeń
Od decyzji zakładu ubezpieczeń zawsze przysługuje Ci prawo do złożenia odwołania. To szansa, aby uzyskać zmienione rozstrzygnięcie. Pamiętaj, aby w treści pisma wskazać na nowe okoliczności, które nie były przedmiotem wcześniejszej analizy. Wskazując jedynie, że nie zgadzasz się z decyzją ubezpieczyciela, nie dajesz sobie szans na wygraną.
Na co w takim razie warto zwrócić uwagę likwidatora? Przykładowo będą to:
wyniki nowych badań lekarskich;
opinia psychologa, który stwierdza, że po wypadku masz kłopoty z powrotem do codziennego funkcjonowania;
opinia rzeczoznawcy z Polskiego Związku Motorowego, z której wynika, że uszkodzenia auta są znacznie poważniejsze, niż wydawało się na pierwszy rzut oka.
Warto zwrócić uwagę, że odwołanie będzie wyglądało nieco inaczej w zależności od tego, czy dochodzisz odszkodowania z OC, czy z AC. Wymaga to nie tylko przytoczenia właściwej argumentacji, ale również orzeczeń sądowych, które poprą Twoje stanowisko.
Postępowanie likwidacyjne a sprawa cywilna i karna
Niezależnie od wyniku postępowania likwidacyjnego zawsze masz możliwość skierowania do sądu powództwa przeciwko zakładowi ubezpieczeń.
Postępowanie sądowe jest dwuinstancyjne, co oznacza, że możesz złożyć apelację od wyroku pierwszoinstancyjnego. W toku sprawy sądowej każda ze stron ma prawo wnioskować o dopuszczenie dowodu, który przyczyni się do wyjaśnienia sprawy, a także składać oświadczenia (np. o uznaniu roszczenia).
Sprawa cywilna zakończy się w tym przypadku wydaniem wyroku zasądzającego określoną kwotę pieniężną, uzupełniającą wcześniej wypłacone odszkodowanie, lub oddaleniem powództwa.
Równolegle do sprawy cywilnej względem sprawcy szkody może zostać wszczęte postępowanie karne za spowodowanie wypadku drogowego i związane z nim konsekwencje takie jak uszkodzenie ciała. Sankcje w przypadku przestępstw drogowych są dotkliwe, ale mogą być jeszcze surowsze, jeśli okaże się, że sprawca w momencie wyrządzenia szkody znajdował się pod wpływem alkoholu lub innego środka odurzającego.
W obu przypadkach pomoc doświadczonego adwokata może okazać się nieoceniona. Dla osoby, która nigdy nie brała udziału w postępowaniu, wizyta na sali sądowej to duży stres, a w gąszczu obowiązujących norm łatwo się pogubić.
Kara za brak OC
Aby przeciwdziałać unikaniu zawieraniu umów OC przez kierowców, ustawodawca wprowadził surowe kary za brak ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. W ten sposób poszkodowany ma pewność, że w razie wydania wyroku zasądzającego przez sąd będzie mógł wyegzekwować należność od zakładu ubezpieczeń. Jeśli egzekucja miałaby być prowadzona bezpośrednio względem osoby fizycznej, jej powodzenie nie byłoby takie pewne.
Ile wynoszą kary za brak OC? Wysokość sankcji zależy od przerwy w ciągłości ubezpieczenia. Kara zawsze jest jednak powiązana z płacą minimalną, co oznacza, że w 2023 roku wzrośnie aż dwukrotnie – od 1 stycznia oraz od 1 lipca:
przerwa do 3 dni – 1400 zł oraz 1440 zł od 1 lipca;
przerwa od 4 do 14 dni – 3 490 zł oraz 3 600 zł od 1 lipca;
przerwa powyżej 14 dni – 6 980 zł oraz 7 200 zł od 1 lipca.
Jeśli bierzesz udział w postępowaniu likwidacyjnym lub sądowym w związku ze szkodą, mogę Ci pomóc. Im szybciej się ze mną skontaktujesz, tym większe będą Twoje szanse na wygraną!
