Jakie są rodzaje mandatów karnych?
Mandat drogowy to oficjalny dokument, w którym stwierdza się ukaranie sprawcy wykroczenia drogowego grzywną. Choć większość kierowców kojarzy mandat wyłącznie z blankietem otrzymywanym od funkcjonariusza w razie ewentualnej kontroli, w rzeczywistości ustawa o postępowaniu w sprawach o wynagrodzenia wyróżnia trzy rodzaje mandatów karnych:
gotówkowy;
kredytowany;
zaoczny.
Mandat gotówkowy płacisz bezpośrednio do rąk funkcjonariusza i z tą chwilą staje się on prawomocny. Coraz więcej patroli ma przy sobie terminal płatniczy, więc brak gotówki przestaje być problemem. Ten rodzaj mandatu może być nałożony wyłącznie na osobę, która czasowo przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nie ma na jej terytorium stałego miejsca zamieszkania bądź pobytu.
Mandat kredytowany jest wydawany m.in. osobom, które mają miejsce stałego zamieszkania lub pobytu w Polsce. Może być zapłacony w terminie 7 dni od daty przyjęcia mandatu i staje się prawomocny z chwilą pokwitowania odbioru przez ukaranego. Taki mandat karny otrzyma kierowca np. za przekroczenie prędkości lub wjazd na skrzyżowanie na czerwonym świetle.
Mandat zaoczny jest wystawiany, jeżeli sprawcy nie zastano na miejscu zdarzenia. Funkcjonariusz ma obowiązek pozostawić go w miejscu, gdzie dokument można niezwłocznie odebrać (np. za wycieraczką samochodu), albo doręczyć go sprawcy. W tym przypadku termin płatności wynosi 7 dni od dnia wystawienia lub doręczenia mandatu, w zależności od działania podjętego przez funkcjonariusza. Mandaty zaoczne w praktyce najczęściej są wystawiane za złe parkowanie.
Jak zapłacić mandat karny?
Zarówno mandat kredytowany, jak i zaoczny muszą zawierać pouczenie. W treści pouczenia jest podanych kilka informacji, m.in. o terminie na zapłatę grzywny oraz o skutkach jej nieuiszczenia. Dla ukaranego szczególnie istotny punkt to wskazanie organu, na rzecz którego ma nastąpić zapłata mandatu.
Mandaty karne stanowią dochód Skarbu Państwa, więc należy wpłacić je do właściwego urzędu skarbowego. Od 2016 roku jedynym urzędem, który przyjmuje wpłaty w tym zakresie, jest Pierwszy Urząd Skarbowy w Opolu. Jeżeli wykonasz przelew do jakiegokolwiek innego urzędu, organ ma prawo uznać, że nie zapłaciłeś mandatu w terminie, a następnie wszcząć postępowanie egzekucyjne.
Tradycyjną metodą, choć nieopłacalną ze względu na wysoki koszt i konieczność poświęcenia dużej ilości czasu, jest uregulowanie należności na poczcie. Znacznie wygodniejsze rozwiązanie to zlecenie przelewu internetowego. Pamiętaj jednak, że mandat stanowi specjalny rodzaj transakcji. Banki identyfikują go jako przelew podatkowy i w tej kategorii powinieneś go szukać. Następnie wystarczy wybrać jako typ przelewu „Przelew do Urzędu Skarbowego” i zaznaczyć „Mandat”.
Systemy niektórych banków automatycznie wypełniają większość pól w formularzu przelewu, w innych trzeba zrobić to samodzielnie.
Informacje, które należy uzupełnić, to:
dane urzędu skarbowego;
typ i numer identyfikatora – jest nim numer PESEL;
kwota mandatu – jest podana w treści mandatu karnego, który otrzymałeś;
identyfikator zobowiązania – oznacza numer i serię mandatu podane na blankiecie.
Koniecznie upewnij się, że wprowadzone dane są prawidłowe. Nawet niewielki błąd sprawi, że Twoje zobowiązanie zostanie uznane za niezapłacone w terminie.
Jak złożyć odwołanie od mandatu?
Jeżeli uważasz, że mandat wystawiono Ci niesłusznie, masz prawo się od niego odwołać poprzez złożenie wniosku o uchylenie mandatu do sądu rejonowego właściwego dla terenu, na którym wystawiono Ci mandat. Pismo możesz złożyć osobiście w biurze podawczym albo wysłać za pośrednictwem poczty.
Postępowanie o uchylenie mandatu jest bezpłatne. Pamiętaj, aby udać się na posiedzenie w sprawie odwołania od mandatu wyznaczonym przez sąd terminie. W ten sposób masz możliwość obrony swojego stanowiska.
Taryfikator mandatów 2023. Najważniejsze informacje
Nowy taryfikator mandatów znacząco zmienił obowiązujące wcześniej stawki. Przede wszystkim maksymalna stawka grzywny wzrosła do 5000 złotych.
Zwiększeniu uległy kary za przekroczenie prędkości. Wystarczy 30 km/h więcej na liczniku, aby zapłacić 400 zł grzywny. W przypadku cięższego przewinienia stawki są jeszcze wyższe, a dodatkowo w stosunku do recydywistów mogą zostać podwojone, np. z 1500 do 3000 złotych w razie ponownego przekroczenia prędkości od 51 do 60 km/h.
Wśród innych wykroczeń można wymienić wyprzedzanie na przejściu dla pieszych (1500 zł), nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu (1500 zł), prowadzenie pojazdu bez uprawnień (1500 zł).
Warto wspomnieć też, że od września 2022 roku wprowadzono istotne zmiany w zakresie punktów karnych.
Otrzymałeś mandat karny i uważasz, że funkcjonariusz wystawił go niesłusznie? Skontaktuj się ze nami niezwłocznie – możemy Ci pomóc!